شیرین ادب

تهیه کننده : فاطمه آقایی

 نام دبیرمحترم : سرکار خانم مینا حسن زاده

 واژه های کلیدی                                                       

میگرن چیست؟ -خوراکی ها در درمان میگرن-خوراکی هایی که باعث سردرد میشوند- سردرد ناشی از کافئین-

                         چکیده                                                                           

میگرن نوعی سردرد شدید عروقی است که دراثر انقباض شدید رگهای خونی مغز عارض میشوند و علائم ان عبارتند از :حساسیت به نور – بی اشتهایی –تهوع – استفراغ-گریز کردن اندامها- اختلال بینی پیش از شروع درد و...

خوراکی هایی که باعث سردرد میشوند: شکلات- کافئین –مونوسدیم-گلوتامات – گوشت دودی – پنیر مانده – اجیل – بستنی و ...                                            خوراکی هایی که از سردرد جلوگیری می کنند : ماهی- روغن ماهی- زنجبیل و...   شیوهای درمانی : زنجبیل – روغن ماهی – عرق ریحان- دم کرده پامچال- گل سرخ – حبوبات – گل بنفشه – برگ بید- رازیانه –مریم گلی و...

مقدمه                                                               

·         میگرن نوعی سردرد شدید عروقی است که در اثر انقباض شدید رگهای خونی عارض میشود و علائم ان عبارتند از:حساسیت به نور – بی اشتهایی –تهوع و استفراغ – گریز کردن اندامها – اختلال بینی پیش از شروع دردمیگرن

اغلب به صورت ضربان دار و یک طرفه است محققین معتقدند مواد غذایی تحریک کننده در افراد مستعدبه میگرن میتواند احتمال بروز سردردهای میگرنی افزایش دهد. غذاهای حاوی ترکیبات امین همچون پنیر مانده- کلم – مخمرها- انواع اجیل- میوه و سبزیهای نارس – خامه ترش – ماهی با ایجاد التهاب عروق مغزی باعث ایجاد سردرد افراد مستعد می شود . سوسیس و کالباس به دلیل مواد افزودنی نیز از جمله مواد غذایی تحریک کننده میباشند. این محصولات و همچنین مواد غذایی کنسرو شده  ضمن داشتن مواد نگهدارنده مضر حاوی ترکیبات امبیبیی                                                                                                     

که از نوع گلوتامات هستند میباشند. درمان تغذیه ای و گیاهی میتوانند در کاهش سردردها ی میگرنی مفید باشند.همچنین گرم کردن دستها به کاهش درد کمک میکند و استفاده از حمام اب گرم نیز میتواند مفید باشد,(مسموع- حبیب الله-خواص گیاهان و میوه های دارویی-ص511).

خوراکیهایی که اغلب باعث سردرد میشوند:شکلات-کافئین-مونوسدیم- گلوتامات -  گوشت دودی- پنیر مانده- اجیل- بستنی- اسپارتام. خوراکیهایی که از سردرد جلوگیری یا کمک به بهبود ان میکنند:ماهی- روغن ماهی و زنجبیل,(419).

بسیاری از خوراکیهای معمول دارای ترکیبات شیمیایی به ویژه تیرامین و نیتریت هستند که تاثیری مستقیم روی مغز افراد میگذارد که از لحاظ ژنتیکی مستعد به سردرد هستند این ترکیبات شیمیایی باعث تغییراتی در رگهای خونی و عصب شده ودر نهایت منجر به سردرد میشوند.اینکه اغلب چگونه سردرد ایجاد میشود و شدت ان چقدر است بستگی به درجه ی اسیب پذیری و تاثیر فراینده ی خوراکی و بقیه عاملها روی مغز دارد در بعضی از موارد عامل خوراکی باعث انقباض رگهای خونی میشود و دردهای شدید ایجاد میکنند و در نتیجه منجر به اختلال در گردش خون و ایجاد علائم عصبی موقتی از جمله اختلال در بینایی میشود . در بقیه ی موارد رگهای خونی خارج از مغز متورم میشوند ودردهای شدید ایجاد میکنند. بنابراین نظیر اینگونه فرض میشود که برخی خوراکیها شامل ترکیبات شیمیایی شخصی هستند و ایجاد سردرد میکنند. برای مثال:شکلات-پنیر مانده بیکن. از طرفی دیگر بعضی از پژوهشگران بر این عقیده پافشاری می کنند که بسیاری از سردردها در بزرگسالان و کودکان از عدم تحمل و داشتن حساسیت به خوراکیهای متعددی و ناشناخته نتیجه میشوند.  بنابراین سامانه ایمنی بدن ممکن است غذای خاصی را به عنوان یک انتی ژن تصورو تدارکاتی را اماده کند منجر به تغییرات رگهای خونی و سردرد شود چنین نظریه ای فرض میکند که بسته به حساسیت ویژه هر فرد زنجیره گسترده و متنوعی از خوراکیها که ظاهرا دارای ترکیبات شیمیایی مشترکی نیستند میتوانند باعث ایجاد سردرد شوند.  به علاوه خوراکیها ممکن است به طور غیر مستقیم و از طریق سامانه ی پیچیده ی پروستا گلاندینها روی درد و التهاب تاثیر بگذارد. واز انجا که سردرد با تغییرات رگهای خونی و فراینده ی التهابی مرتبط است خوراکیهای مشخصی که روی این فراینده ها موثر هستند خود توانایی کاهش سردرد را دارند 2 مثال از این خوراکیها روغن ماهی و زنجبیل است,(کارپر-جین-شفابخش خوراکیها –صص413-414).

خوراکی هایی که باعث سردرد می شوند......

شکلات عامل ناشناخته ای در برانگیختن سردردهای میگرنی است. اخیرا در مصاحبه ای با490فرد مبتلا به میگرن و 19درصد انها اظهار کردند که شکلات زیاد مصرف میکنند. در پژوهشی انگلیسی بر روی 20بیمار مبتلا به بیماری مزمن نشان داده شد که مصرف شکلات تا چه حد مشکل ساز است در این ازمایش پژوهشگران به12بیمار 35گرم شکلات دادند و به8نفر باقی مانده(شکلات کاذب) یا پلاسبو دادند. حدود 22ساعت بعد 5 نفر از بیماران (40درصد)که شکلات واقعی خورده بودند دچار علائم نزدیک شونده میگرن شدند و از 8بیماری که شکلات کاذب خورده بودند هیچ کدام دچار سردرد نشدند.  توجه:شکلات سفید که شامل کره کاکائو است و نه خود میکور شکلات که از منبع اصلی تیرامین است باعث بروز سردرد نمی شود.(ص417).

خوراکیهایی که اغلب باعث سردرد میشوند:کافئین(قهوه- چای- کولا)- شکلات- پنیر (به استثنای پنیر خامه ای – پنیر کاتج- پنیر امریکایی) ماست و خامه ترش – دانه ها (شامل کره بادام زمینی)-گوشتهای نمک سود شده و کنسروی مانده (مثل سوسیس- کالباس- بیکن- سالامی و زامبون)-نوشیدنیهای الکلی- مونو سدیم گلوتامات – مرکبات(پرتقال-گریپ فروت-لیمو شیرین-لیموترش)-اناناس و اب ان- سایر میوه ها (موز-کشمش-الوی قرمز- انجیر کنسروی-اووکادو)سبزیهای خاص(باقالی- لوبیای چشم بلبلی- نخود فرنگی غلاف دار- ترشی کلم وپیاز)- فراورده های خاص نان(نان های مخمر خانگی-نان های درست شده با خمیر ترش-سایر محصولات پخته شده با مخمر)اسپارتام (شیرین کننده مصنوعی),(کارپر-جین- شفابخش خوراکیها-صص418-419).

سردردهای ناشی از ترک کافئین

اغلب افرادی که کافئین را کنار میگذارند و یا انهایی که مقدار مصرف روزانه خود را کاهش میدهند سردردهای شدیدی را تجربه کرده اند افراد مورد ازمایش در پژوهش های تحقیقی که کافئین را کنار گذاشتند سردردهای خود را (شدیدترین) سردردی میدانند که داشته اند بعضی افراد به طور طبیعی قادر به انجام کارهای خود نیستند و بعد از ترک کافئین به طور موقت ناتوان میشوند. بنابراین برای اغلب افراد عامل نگران کننده ی ترک کافئین است. همانطور که پژوهشگران اخیرا از ژورنال امریکایی روانشناسی نوشته اند ظاهرا علائم ناشی از ترک کافئین شکلی از اختلالات ذهنی است),ص422).

نوشیدنی یخ یا سردی بنوشید و یا مقداری بستنی یا ماست بستنی و یخ در بهشت بخورید سرد شدن ناگهانی دهان منجر به بروز درد شدیدی در پیشانی میشود در این حالت پدیده ای است که به سردرد ناشی از بستنی مشهور است. این سردرد معمولا مدت زیادی طول نمیکشد 20 تا 30 ثانیه و گاهی اوقات در ناحیه ی بینی- شقیقه هاو پشت گونه ها شدیدتر است. دکتر ساپر میگوید:(علت این حالت برخورد سرما با سقف دهان است که باعث تحریک عصب پنجم مغزی میشود که از سطح دهان تا سر کشیده شده است این عصب مغزی عامل اصلی سردرد است,(کارپر-جین-شفا بخش خوراکیها-ص425).

شیوه های درمانی

گیاهان ضد میگرن و سردردهای عصبی عبارتنداز:گل بنفشه-برگ بید-رازیانه-مریم گلی-بادرنجبویه-هوفاریقون-ناتاسنوم.                                               1)مصرف حبوبات خصوصا لوبیا با توجه به داشتن پروتئین از اهمیت ویژه ای برخوردار میباشد.2)گیلاس-زردالووانگوراز جمله میوه هایی هستند کی باعث افزایش و منظم شدن قند خون میشوند3)خوردن ریحان به صورت خام و یا دم کرده 20تا50گرماز ان در یک لیتر اب میگرن را درمان میکند3)بخور و دم کرده هرکدام از گیاهان لاواند-نعناع-ریحان-مرزنگوش-به تنهایی برطرف کننده ی سردرد-میگرن-استرس و هیجان میباشند4)حلیم جو-نان چاودار-لوبیای دارای فیبرهای محلول بوده و به تثبیت قند خون کمک میکند5)دم کرده گیاه هفت بند تسکین دهنده ی سردردهای میگرنی میباشد6)پیاز رنده شده چنانچه بر پیشانی قرار دهند سردرد برطرف میشود7)مصرف میوه هایی مانند سیب و گلابی مفید میباشد8)مواد غذایی سبوس دار و حاوی فیبر مانند گندم و جوسبوس دار و مواد غذایی حاوی ویتامین (ب2)در کاهش دفعات سردرد میگرنی بسیار با اهمیت میباشند9)مغز بادام – اب تره-جعفری-شاهی-رازیانه-سیر و اناناس میباشند10)یاسمن زرد با توجه به خاصیت ضد درد و ارام بخشی ان برای میگرن ودردعصبی مفید میباشند,(مسموع-حبیبالله-خواص میوه هاوگیاهان دارویی-ص513) .

پیاز:دارای ویتامین های (ا-ب-ث)وتعدادی انزیم و نوعی انسولین گیاهی و اسید سیتریک و وانلوین و اسانس مخصوص است.پیاز دافع سنگ کلیه و برای بیماریهای کبد ذات الجنب و ورم عضله قلب و بیماری کلیه و قند و میگرن و حبس البول مفید است) ,ص144).

ریحان:ریحان خام برای تقویت معده و هضم غذا و بیخوابی و درمان نفخ و دفع درد میگرن و درمان ورم کلیه مفید است, (ص149).

فلفل وفلفل رنگی:طبیعت گرم دارد و برای تحریک اشتها و تقویت اعصاب و افزایش میل جنسی و هضم غذا مفید است از فلفل برای رفع سرفه های متوالی –سیاه سرفه- رماتیسم –میگرن-نواسیر- خون ریزی رحمی استفاده میشود ,(صص154-155).

کنگر فرنگی:برای درمان اختلالات کبدی-سنگ کلیه قولبخهای کلیوی-رماتیسم و نقرس و اسم و سرگیجه و میگرن و بیماریهای پوستی نافع است و از کلسترول خون میکاهد, )ص156).

کلم قرمز:دارای خواص بی شماری و در مورد میگرن و دردهای رماتیسمی نقرس سیاتیک و درد دل وبرنشیت شدید ورگ برگی شدگی اعضا انسداد غده ای استعمار میشود.

کاهو:برای دفع یبوست مزاج –دفع صفرا-ودرمان یرقان و افزایش حجم ادرار و خون قاعدگی وتسکین سوزش مجرار ادرار و تصفیه ی خون و رفع عطش و سردرد و زکام مفید است, )مهرین-مهرداد-خواص میوه ها و خوراکیها-ص158).

زنجبیل ادویه ای قدیمی است که در از بین بردن و جلوگیری از میگرن بسیار موثر و قدرت شفابخشی ان درست به اندازه ی داروهای تجویز شده ای است که دارای تاثیر نامطلوبی نیز هستند. دکتر سیرواستار میگوید:زنجبیل مثل اسپرین و بقیه ی داروهای ضد میگرن بروی پروستا گلاندینها موثر است پزشکان خاطر نشان میکنند که زنجبیل از طریق یک عملکرد و یا ترکیبی از عملکردها ی مختلف میگرن را متوقف و یا از ایجا ان جلوگیری میکند, (صص429-430).

روغن ماهی به عنوان یک داروی پیشگیری از سردرد استفاده کنید. البته به این معنا نیست که به هنگام بروز سردرد میتوانید از یک تکه ماهی به عنوان دارو استفاده کنید. پژوهشها پشنهاد میکنند:خوردن مداوم ماهی به خصوص ماهیهای چرب مثل ماهی ازاد تن- ماهی ماکرو- ساردین تاثیرات طولانی مدت روی شیمی مغز میگذارند و در طول زمان به کم شدن حمله های میگرنی کمک میکنند,(کارپر-جین-شفابخش خوراکیها-صص430-431).
برای درمان میگرن در ابتدا می بایست به جستجوی ارامش بود.دم کرده اویشن- دم کرده گل  پامچال-دم کرده مرزن جوش-دم کرده سنب الطیب -دم کرده ریحان-دم کرده پوست نارنج-دم کرده گل خشک بابونه-دم کرده قیول-دم کرده خشایی برای درمان میگرن مفید میباشند. همچنین تهیه ی پماد از گیاهانی چون پیاز-گیلاس و زعفران و مالیدن ان به پیشانی در تسکین درد نیز موثر میباشد, (ص549).

عرق ریحان:طبیعت گیاه ریحان معتدل و یا کمی خشک و گرم است. برای خفقان قلب-ضعف معده-نفخ دستگاه گوارش-گزیدگی حشرات-تقویت دستگاههای هاضمه-رفع تشنج و سردردهای عصبی و میگرن مفید است همچنین التیام دهنده ی زخمها و بر طرف کننده زخمهای دهان است,(ص534).

عرق سنبل الطیب :طبیعتی گرم دارد و محرک قلب و اعصاب ارامش بخش است :نگرانی- اضطراب-دلهره-ترس و وحشت سردردهای میگرنی را دفع میکند ادرار و مبتلایان به مرض قند را نیز کم میکند, (مسموع-حبیب الله-خواص میوه ها و گیاهان دارویی-ص535)

الکیل الجبل:مقوی-محرک-قاعده اور- مقوی جهاز هاضمه و برای درمان ضعف اعصاب-میگرن در دو نیمه سر-یرقان-ورم و طبش قلب مفید است, (ص74).

باد اورد:جوشانده ی باد اورد برای بیماریهای عصبی از قبیل ارتعاش و اعصاب و میگرن مالیخونیا و هیستری مفید است و باید روزی سه بار مصرف شود, (ص78).

پامچال:گلهایش برا برونشیت و سرفه های مزمن مفید است و دمکرده ی ان تب بر و ضد میگرن و دل بهم خوردگی است پامچال برای سیاه سرفه و حتی سینه پهلو نیز مفید است, (ص86).

سبزاب:مقوی- خلط اورو تا اندازه برای نزله ها و عفونت های ریوی-سل-سوءهاضمه-میگرن-نفخ معده-غلظت خون-برونشیت-رماتیسم-سنگ کلیه-و کیسه صفرا نافع است, (ص107).

گل سرخ:خواص بسیار دارد و در بیماریهای سل و اسهالهای مزمن و گلو درد و سردرد و بیماری اعصاب مورد استفاده قرار میگیرد, (مهردین-مهردارد-خواص میوه ها و خوراکیها-ص125).

حبوبات :نخود ضد عفونی کننده ی پوستی و ازبین برنده ی جوشهای چرکی و پوستی است و همچنین جزءحبوبات خون ساز و جهت تسکین درد دندانهاو دردهای سر و جذام بسیار مفید است, (ص141).

مغزهای گیاهی:دیوکسوریدوس معتقد است گردو سردرد را تحریک و کرم کدو را دفع مینماید.گردو مسکن دل پیچه است و یکی از بهترین داروهایی است که میتواند درد شکم ودردهای روده ای را از بین ببرد, (رایایی-دکتر محمد-معجزات غذایی و درمانی میوه ها-ص159).

نتیجه گیری

برای جلو گیری از میگرن مواد کافئین دار مانند چای-قهوه- شکلات و... استفاده نکنید زیرا طبق تحقیقات افراد مبتلا به میگرن کسانی هستند که روزانه کافئین بیش تری مصرف میکنند و کسانی که کافئین را ترک کرده و یا مقدار مصرف روزانه ی خود را کاهش داده اند سردردهای شدیدی را تجربه کرده اند و سردردهای خود را شدیدترین سردردها میدانند.

اگر به میگرن مبتلا هستید از حبوبات-عرق ریحان-پیاز- پامچال-مغزهای گیاهی-زنجبیل و....استفاده کنید.

منابع و مآخذ

جین کارپر(شفا بخش خوراکیها-جلد دوم-تاریخ نشر1385-ناشر چاپخانه سهند).

حبیب الله مسموع(خواص میوه ها و گیاهان دارویی-جلد اول -تاریخ نشر1391-ناشر ایات اهواز).

رایایی دکتر محمد (معجزات غذایی و درمانی میوه ها-جلداول-تاریخ نشر1386 –نشرحادق).

مهرداد مهرین(خواص میوه ها و خوراکیها-جلدبیست وسه-تاریخ نشر1380-ناشرخشایار).