شیرین ادب

زیرنظر دبير گرامي : سركار خانم حسن زاده

بهار 1392

واژه های کلیدی::اعصاب ومیوه ها،اعصاب وگیاهان دارویی،اعصاب وعصاره سبزیجات،اعصاب وخوراکی های شفابخش.

 چکیده:باتوجه به بیماری شایع اعصاب وروان وافسردگی،هدفم ازنوشتن این مقاله،کمک کردن به بیماران اعصاب وروان است شاید باخوردن خوراکیهاومیوه هاوگیاهان دارویی که من به آنهامعرفی می کنم تسکین بخش دردهایشان باشم.باخواندن این مقاله دیگرنگران دردهای عصبی خودنباشید.

 انواع  بیماری های روانی

1)بیماری های خلقی 2)بیماری های اختلال دوقطبی

داروهای تسکین بخش اعصاب:بابونه شیرازی، مارچوبه، خزنوبَ، جین سینگ،ریحان،شاهدانه،پنیرک،شیرپنیر،گلابی،سنبل الطیب،

اذان الحمار،اکسیرترکی.

                                                                                اعصاب وروان

     بیماری اعصاب وروان چیست؟

  جسم وروان انسان ارتباط ووابستگی شدیدی به هم دارندلذابیماری درهرکدام،دیگری رانیزتحت تاثیرقرارمی دهد.عوارض وعلایم بیماری جسمی،معمولا باچشم قابل دیدن ویاباحواس پنجگانه قابل درک می باشنداماعلایم بیماری روانی معمولا درعواطف،احساسات ورفتارفرد نفوذ پیدامی کندودراوایل بیماری یک حس وحالت های مبهمی است که فرد به راحتی آن رادرک نمی کند.

تقسیم بندی بیماری های روانی:1)بیماری های خلقی:خلق همان حالت هیجانی پایداریک فرداست که گاهی به طورطبیعی درطیفی ازشادی وغم درنوسان است.

انواع بیماری های خلقی:1)بیماری افسردگی   2)بیماری اختلال دوقطبی

افسردگی:خلق افسرده ازدست دادن اانرژی وعلاقه،احساس گناه،خودکشی یامرگ ومشکلات خواب ازعلایم آن است.

بیماری اختلال دوقطبی:همان طوکه ازاسمش پیداست دارای دوحالت است.1)حالت اول علایمی چون خلق بالا،پرش افکار،کاهش خواب،افزایش اعتماد به نفس ،خودبزرگ بینی و...2)حالت دوم احساس افسردگی می باشد.

نگاهی به علل افسردگی به عنوان شایع ترین بیماری اعصاب وروان

 افسردگی یک اختلال خلقی است که امروزه درگروه شایع ترین بیمارهای اعصاب وروان جای گرفته است.به گفته ی کارشناسان ،احتمال بروز افسردگی درزنان دوبرابرمردان است وبه دنبال بروزافسردگی ،فرد ازجامعه،خانواده یادوستان کناره گیری کرده وعملکرد هایی اعم از شغلی،تحصیلی وخانوادگی مختل می شود.

 دکترامیدرضائی ،متخصص اعصاب وروان وعضوهیئات علمی دانشگاه علوم زیستی وتوانبخشی درگفتگوباایسنا،بابیان اینکه افرادبه طورمعمول طیف وسیعی ازحالات خلقی وروانی اعم ازشادی وغمگین بودن،خندیدن وافرادبه طورطبیعی براین حالات خلقی وروحی_ روانی تسلط داشته وغصه داربودن راتجربه می کنند.به گفته دکتررضائی،فردافسرده توانایی کنترل این روحیه وخلق افسرده راندارد.افسردگی حدود 10تا25درصددرزنان و5تا10درصددرمردان شایع است.تفاوت های هورمونی بین دوجنس زن ومرداثرات زایمان وتفاوت فشارهای روانی واجتماعی درزنان ومردان ازجمله علت های شیوع دوبرابرافسردگی درزنان نسبت به مردان است.

علایم بیماری های اعصاب وروان

1)اختلال درخواب             2)اختلال دراشتها               3)اختلال درمیل به فعالیت جنسی

4)اختلال در رفتار        5)اختلال درتکلم وتفکر             6)اختلال درهیجانات  وعواطف

7)اختلال دردرک         8)اختلالدرحافظه                     9)اختلال درهوش وقضاوت      

10)اختلال درسطح هوشیاری       11)اختلال درعملکرد فردی

12)اختلال درعملکردخانوادگی واجتماعی   13)اختلال درعملکردشغلی وتحصیلی  ،

.(  HttP://WWW.Zendagi.Com (

 نام گیاه:بابونه شیرازی        

قسمت قابل استفاده:گل وبرگ آن

 عمل:ضدتشنج ومقوي معده

 مورد استفاده:دردرمان هيستري ونارحتي هاي عصبي خانم ها داراي اثرشفابخش است.استعمال خارجي آن بصورت ضماد كه مخلوط باخشخاش كوبيده تهيه مي شود.درد گوش ودندان راساكت مي نمايد. اين ضماد براي دردهاي موضعي رمانتيسم هم مفيد است،

(مهرداد مهرين،خواص ميوه هاوخوراكيها،ص19).

نام گياه:پنيرك   Malvanegleglecta&Nrotundifaia      

  اين گياه ساقه اي نيمه خوابيده به طول 10تا40سانتي مترداردكه گل هايش كوچك ومتمايل به بنفش است.برگ هايش باظاهري كه كناره هاي آن دندانه داراست.

 خواص درماني:اثر نرم كننده،آرام بخش،مدررفع ناراحتي هاي سينه دارد.پنيرك درغالب بيماري هاي منشاءالتهاب و تورم اعضاي بدن مي تواندمورد استفاده قرارميگرد.ازگياه كامل وريشه آن درآلمان ،تيزابي تهيه مي گرددكه به مسلولين مي دهند كه دراستعمال خارجي ريشه وبرگ له شده پنيرك جهت رفع التهاب هاي سطح بدن با قراردادن برروي عضووهمچنين براي رفع جوشش صورت ودانه هاي جلدي به كارمي رودوجوشاندن حاصل ازبرگ وگل پنيرك به صورت غرغره دررفع تحريكات مخاط دهان،ورم لوزه ها،درد گلو،آنژين وغيره موردمصرف دارد.استعمال جوشانده آن بصورت كمپرس گرم وحمام دررفع ناراحتي هاي بواسيروورم پلك چشم بين مردم معمول است،

 (فاطمه صالحي _يگانه راد،گياهان دارويي شمال خراسان،ص39).

نام گياه:اكسيرتركي

  اين گياه بابرگ هاي شمشيري شكل،بارگ برگ هاي موازي وساقه اي سه گوش به رنگ زرد دارند وگل هاي آن ريزمايل به سبز،مارپيچي وميوه هاي آن كپسولي شكل كه درون هر كپسول تعدادزيادي دانه بيضي شكل وجود دارد.اكسيرتركي مسكن بوده وبرروي سيستم اعصاب مركزي اثرمي گذارد،

                                                      (حبيب الله مسموع،خواص ميوه وگياهان دارويي ،ص63).

نام گیاه:مارچوبه            Asparagus        

قسمت قابل استفاده:ریشه آن

عمل:مقوی قلب،مدر،ملین ومسکن

مورداستفاده:دربیماری بزرگ شدن قلب،استسفاءمصرف داردوبرای لینت مزاج هم مفید است.

طرز استفاده:عصاره مارچوبه خام راگرفته وبه مصرف برسانید.

مقدارخوراک:هرچندساعت یکبار یک قاشق سوپخوری

، (مهرداد مهرین،خواص میوه هاوخوراکیها،ص20).

نام گیاه:شیرپنیر   Asperula glomerata

  گیاهی است علفی،زیبا،پایا به ارتفاع 10تا30سانتی مترکه دردشت هاودامنه های کم ارتفاع می روید.درطول ساقه راست وچهارگوش آن جابجابرگهای فراهم به تعداد6تا8تایی ولی به ابعادمختلف به نحوی قراردارندکه هرچه به قاعده ساقه نزدیک می شود، شکل واندازه آنهاکوچکترمی شودودرناحیه زیرگل آذین آن برگهایی به اندازه متوسط جای دارد.

گلهای ان سفیدرنگ معطرومجتمع به صورت نوعی چترمرکب است.

خواص درمانی:اثرمدر،آرام کننده ورفع کننده دردهای عصبی،ملین قابض،ضدعفونی کننده مجاری ادرارو...رفع ورم  پلک چشم

           ،(فاطمه صالحی ویگانه راد،گیاهان  دارویی شمال خراسان،ص75) .  

هنگام دردهای عصبی یکی ازمواردزیر رابه کارببریم:                          

 1)عصاره گل لاله رابنوشید.       2)40الی50گرم میوه کاج بادامی خورده شود.

3)تخم برگ بوراباعسل معجون بسازیدوهرباریک قاشق ازآن رامیل کنید.

4)درکناردریاآب تنی کنید.

5)گل بابونه رابجوشانیدوازجوشانده اش یک لیوان میل نمایید.(10یا20گرم دریک لیترآب )

        ، (عباس رجبی داوری،طب القدیم درمان باگیاهان دارویی وخواص میوه هاوخوراکیها،ص34).

نام گیاه:خزنوب   Caroba

قسمت قابل استفاده:برگهای آن

عمل:مدر،معرق،مقوی

مورداستفاده:عصاره ای ازبرگهای آن تهیه می شود.

مقدارخوراک:روزی 10الی 15گرم

،(مهردادمهرین،خواص میوه هاوخوراکیها،ص20).

نام گیاه:علف چای    Hypericomperfororatuml

  گیاهی است چندساله ازتیره ونژاد(Hyperricaceae )طول آن به50تا80سانتی مترمی رسد.برگهای آن ساده ومتقابل بوده که نقاط کوچک وشفافی درسطح فوقانی پهنک برگ دیده می شود.گلهای آن زردرنگ وبصورت مجتمع می باشدوظاهری دلیهیم ماننددارد.  

خواص درمانی:

  سرشاخه های گلدارآن به عنوان نیرودهنده،صفرابر،مسکن اعصاب،ضدعفونی کننده مجاری ادراراستفاده فراوان دارد.همچنین دربعضی ازمواردنظیرکم خونی دختران جوان،هیستری ،صرع،میگرن وتنظیم عادت ماهیانه بکارمی رود.این اثرات براثروجود تانن هستروزیدوماده رنگی که درگلهاوجودداردمی باشد.این گیاه اثرمفیدی دربهبودورفع سوختگیها به علت بوجودآمدن نوعی بی حسی موضعی درمحل سوختگیهاکاهش حاصل کند.به علاوه بکاربردن آن موجب می شود که التهاب تشکیل یافته ازچرکین شدن وبوجود آمدن مایع تاول درزیرپوست محل سوختگی جلوگیری به عمل آوردوتدریجاموجب پیدایش پوست تازه درمحل آسیب دیده گردد،

 (فاطمه صالحی ویگانه راد،گیاهان دارویی شمال خراسان،ص87).

نام گیاه:اذان الحمار یاگوش خر

 اذان الحمارکه به نام های گل پامچال،گوش خر،گل فنجانی،گوش خرس نیزنامیده می شود.گیاهی است چندساله ازخانواده  گل گاوزبان که ارتفاع ساقه آن بین 30تا90سانتی متر می رسدوگلهای آن سفید،زرد،صورتی وبنفش می باشدکه درنهایت به رنگ آبی می رسد.ریشه آن حاوی لعاب،قند،اسیدگالیک،آلانتوان،کولین،اسپاراژین می باشد.

خواص درمانی:

   جوشانده ریشه گیاه ومصرف آب آن به مروردرطول روزکرم های معده وروده راکشته،بیماری های عصبی،صرع و غش رامداوامی کند.ضمناکمپرس تفاله جامانده،التیام بخش زخم ها،ترک وشقاق نوک پستان می باشد،

(حبیب الله مسموع،خواص میوه وگیاهان دارویی،ص44).

برای دفع خستگی های عصبی یکی ازدستورهای زیررابکارببرید:

1)گل بابونه رابجوشانیدوازدم کرده اش هرباریک لیوان بنوشید(10تا20گرم دریک لیترآب)

2)یک تکه ریسمان ازپشم خالص راکه رنگ شده باشد به بازوببندید.

3)باجوشانده ی برگ صنوبرحمام بگیرید،

 (عباس رجبی داوری،طب القدیم درمان باگیاهان دارویی وخواص میوه هاوخوراکیها،ص34) .

 نام گیاه:گلابی  Pyrussp

  گیاهی است بصورت درختچه وبه ارتفاع چند مترویابصورت درخت ودارای ساقه ای به بلندی 10تا20متراست ازمشخصات آن این است که ریشه ای عمیق وبرگ هایی ساده وصاف ودندانه داردارد.گلهای آن سفیدرنگ ومتفاوت ممکن است کمی مایل به صورتی ومجتمع به شکل دلیهیم باشد.دروسط پوشش گل آن پرچم های متعددی باسباک ارغوانی یامایل به بنفش دراطراف مادگی دیده می شود.میوه اش مخروطی شکل ،گوشتداروخوراکی است.

خواص درمانی:  

  پوست درخت گلابی اثرقابض دارد.برگ های آن مدروآرام کننده است.ازبرگ درخت گلابی درمواردورم مثانه وجودباکتری ها درادرارووجود سنگ درمجاری ادراری استفاده می شود.بامصرف آن مقدارادرارزیادمی گرددوبعلاوه ادراررنگ روشن پیدامی کندوبوی بدآن ازبین می رود.درمواردی که دفع ادراربه وضع پی درپی وبه مقادیرکم صورت می گیردویاپس ازدفع ادرار حالت ناراضی احساس می شود می توان ازآن استفاده به عمل آورد.گلابی میوه ی است خوش طعم بااثرمدرکه درمصرف آن به حالت خام نبایدافراط شود زسرامعده های ضعیف آن رابه خوبی هضم نمی نمایند،

 (فاطمه صالحی ویگانه راد،گیاهان دارویی شمال خراسان ،ص115).

نام گیاه:جین سینگ    Ginseng

قسمت قابل استفاده:ریشه ی آن

عمل:محرک ومقوی

 مورداستفاده:دربیماری های عصبی وخستگی مغزی مورداستفاده قرارمی گیرد.برای زیادکردن اشتهاورفع ناراحتی های معده نیزمفیداست وگفته می شوداین گیاه به حدی فایده داردکه خوردن منظم آن باعث افزایش طول عمرمی شود.به همین جهت مصرف این گیاه دراروپاروزبه روز بیشترمی شودومرکزکشت جین سینگ کشورکره است.این دارودراواخربه ایران هم واردشده استولی به علت بی اطلاعی مردم ازفواید آن رواج پیدانکرده است.

طرزاستفاده:ریشه کوبیده شده آن

 مقدارخوراک:15نخودکه بلافاصله پس ازصرف غذابایدخورده شود.می توان آن رابصورت چای نیزدرآب گرم ریخته،قدری شرینش کردوخورد،

                          (مهردادمهرین،خواص میوه هاوخوراکیها،ص24).  

 نام گیاه:اسپندیااسفند

  گیاهی است بصورت وحشی(خودرو)دربیابانهاونقاط سردسیرومعتدل می روید.ازدیربازمردم بسیاری ازکشورها دودکرده ویابه نخ کشیده ی آن رابرای جلوگیری ازچشم زخم استفاده می کنند.دانه اسپند حاوی الکائیدهایی مانندهارمالین،هارمین وهارماالون می باشد.هارمالین اثرنیرودهندگی سیستم مرکزی اعصاب راداردوسمی می باشد،

                      (حبیب الله مسموع،خواص میوه وگیاهان دارویی،ص 46).

برای درمان ضعف اعصاب یکی ازروش های زیراانتخاب کنید:

1)یک لیوان دم کرده آویشن بنوشید.

2)خردل رابجوشانیدویک لیوان ازجوشانده اش بنوشید.

3)باروغن برگ بوعضلات راماساژدهید.

4)یک لیوان آب قندمیل کنید.

5)کلم بخوریدیاعصاره اش رابنوشید.              6)سیربخورید.

7)رازیانه ونخودرابجوشانیدویک لیوان ازآن بنوشید.

8)گندم بدون پوست وگوشت مرغ میل کنید.

9)صبح هایک قاشق روغن کنجد میل کنید وباروغن مذکورعضلات راماساژدهید،

           (عباس رجبی داوری، طب القدیم درمان باگیاهان دارویی وخواص میوه هاوخوراکیها،ص15).

 نام گیاه:ریحان Basil

قسمت قابل استفاده:تمام گیاه

عمل:معطروبادشکن

مورداستفاده:دربیماری های خفیف اعصاب مفیداست.درآمریکای جنوبی این گیاه بعنوان کرمکش مورداستفاده قرارمی گیرد.

طرزاستفاده:جوشانده یک قاشق چایخوری آن دریک کتری آب

مقدارخوراک:مانندچای نوشیده شود.می توان آن رابه سوپ وسالادهم اضافه کرد،

                          (مهردادمهرین،خواص میوه هاوخوراکیها،ص25).

 نام گیاه:سنبل الطیب   vairsian

قسمت قابل استفاده:ساقه زیرزمینی

عمل:مسکن وضدتشنج

مورداستفاده:این گیاه رامی توان درکلیه ی ناراحتی های عصبی مورداستفاده قرارداد.سنبل الطیب دردراکاهش داده وخواب تولید می کند.

طرزاستفاده:جوشانده 28گرم آن رادرنیم لیترآب

مقدارخوراک:دراستکان مصرف شود،

                        (مهردادمهرین،خواص میوه هاوخوراکیها،ص25).

 نام گیاه:شاهدانه  Indianttemp

  شاهدانه همان گیاه علفی است که ازآن موادمخدروسمی چون چرس،نبگ،حشیش بدست می آید.

مصرف پزشکی آن برای تسکین اعصاب ودردگوش است که برای این منظور ازروغن آن استفاده می کنند،

                     (مهردادمهرین،خواص میوه هاوخوراکیها،ص110).

 نتیجه گیری:خداوندبخشنده نعمت های بیکرانی به ماداده است که یکی ازآن نعمت هاعقل است ومامیتوانیم بابهره گیری درست ازآن،دردرمان بسیاری ازبیماری هاموثرباشیم ازجمله بیماری اعصاب وروان، که میتوانیم باخوردن میوه هایی چون: انگور،سیب،گلابی،موزوانجیر که حاوی مقادیرزیادی فروکتوز قابل جذب می باشدکه داروی مقوی برای رفع سستی اعصاب وضعف عضلات است وافرادمبتلابه این بیماری باید ازاسترس،هیجان زیادو...دوری کنندودرصورت رعایت نکردن این موارد بیماریشان تشدید می شود. راه پیشنهادی من این است که:

1)رسانه های گروهی وخصوصا صداوسیمابیشتربه این بیماری توجه کنندوراحل هایی درموردبهبوداین بیماری دربرنامه ((دکترسلام))به مردم ارائه دهند. 

2)بیماران بایدبرای بالابردن سطح علمی خودشان درزمینه این بیماری بیشتربه سراغ کتاب هایی که مربوط به خواص میوه هاوخوراکیها می باشدبروندتابه درمان بیماری شان کمک کنند.

منابع ومآخذ:

1)اینترنت

2)راد-یگانه-1380-گیاهان دارویی شمال خراسان-اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان-ج1

3)رجبی داوری-عباس-1390- طب القدیم درمان باگیاهان دارویی وخواص میوه هاوخوراکیها-یاس-ج9

4)صالحی-فاطمه-1380-گیاهان دارویی شمال خراسان-اداره کل حفاظت محیط زیست –ج1

5)مسموع-حبیب الله-1391-خواص میوه هاوگیاهان دارویی-آیات-ج1

6)مهرین-مهرداد-1378-خواص میوه هاوخوراکیها-خشایار-ج12